W wielu dyscyplinach sportu rewolucja analityczna zabija widowiskowość. W koszykówce rzuty oddaje się już niemal wyłącznie z „trumny” lub za trzy punkty. Jednak w futbolu analityka idzie ramię w ramię z widowiskową grą. Modele matematyczne każą częściej konwertować czwarte próby, podejmować ryzyko, być bardziej agresywnym.
A także grać dużo play action.
Naturalnie nie można grać wyłącznie play action. Ile play action to za dużo? Tego nie wiemy. Wiemy natomiast, że wiele drużyn w NFL gra go za mało.
Dla osób mniej obeznanych w futbolowej terminologii: play action to rodzaj akcji podaniowej. Poprzedza je zwód, w ramach którego rozgrywający udaje, że wręcza piłkę running backowi w celu wykonania akcji biegowej, jednak od samego początku jest to zaplanowana akcja podaniowa.
Poniższy wpis powstał w oparciu o dane dot. play action udostępnione przez Pro Football Reference (PFR) po raz pierwszy w sezonie 2019, stąd porównania do poprzednich sezonów są obarczone nieścisłościami.
Zobacz też: Historia podania w futbolu amerykańskim
Analitycy od lat postulują, by drużyny grały więcej play action (PA), bo to po prostu działa. Co więcej, wbrew opinii wielu szkoleniowców, nie wymaga skutecznej, ani nawet częstej gry biegowej. A jednak całą poprzednią dekadę drużyny NFL używały PA w ok. 20% akcji. Sezon 2018 wydawał się przełomowy. W 2017 r. obficie używający PA Eagles wygrali Super Bowl, w 2018 r. najczęściej używający PA Rams zagrali w finale. Niemal co czwarte podanie w sezonie 2018 (24%) było wykonywane po PA, a tylko pięć drużyn NFL nie osiągnęło progu 20%1.
Jednak sezon 2019 to krok w tył. W całej NFL 22% podań poprzedzało PA, a dziesięć drużyn nie osiągnęło nawet 20%. Czyżby play action przestało działać?
Wręcz przeciwnie. W skali całej ligi przeciętne podanie po PA daje aż 1,7 jarda na akcję (Y/A) więcej niż bez PA. Może się to wydawać niewiele, ale w praktyce oznacza wzrost Y/A o ponad 26% (6,4 vs 8,1)! Przeciętnie użycie PA zwiększa skuteczność ofensywy podaniowej o jedną czwartą!
30 z 32 drużyn NFL osiągało lepszy efekt mierzony w Y/A podając z PA niż bez. To co najciekawsze, to te dwie pozostałe drużyny. Jedną z nich są Pittsburgh Steelers. To drużyna, która cały sezon miała kłopoty na rozegraniu i ewidentnie byli świadomi, że PA niewiele im daje, bo mieli najniższy wskaźnik podań PA w NFL – 13%. A ta druga? Baltimore Ravens. Najlepsza ofensywa sezonu 2019, drużyna która czerpie pełnymi garściami z rewolucji analitycznej i… grająca PA najczęściej w lidze.
Aż 38% podań Ravens poprzedzało PA. To więcej niż jakiejkolwiek innej drużyny w sezonach 2017-19. A jednak podania po PA przynosiły im 2,9 Y/A mniej. To spadek o ponad 35%. Czyżby Ravens grali PA za często i stąd te niepowodzenia? By to sprawdzić, postanowiłem nanieść na wykres zależność między częstotliwością PA, a skutecznością, mierzoną jako różnica Y/A między podaniami z PA i bez.
Kliknij na wykres, by powiększyć
Pierwszy wniosek – w 2019 r. im częściej grasz PA, tym mniej ono skuteczne. Jednak korelacja2 wynosi zaledwie -0,16, więc nie sposób tu mówić o istotnej statystycznie zależności. Dodatkowo dane bardzo mocno zaburza nietypowy sezon Ravens.
Drużyny w prawej górnej części to te, które korzystały z PA obficie i skutecznie. Nikogo chyba nie zaskakuje, że są tam 49ers, jednak najskuteczniejsza gra po play action należała do Tennessee Titans, których podania z PA były ponad dwukrotnie skuteczniejsze, niż te bez PA, podobnie dla Marcusa Marioty i Ryana Tannehilla, choć Tannehill był generalnie znacznie skuteczniejszy. Minnesota Vikings to drużyna, która może nie kojarzy się z PA, ale w 2017 r. używali tego zwodu najczęściej w NFL, więc ich zeszłoroczna gra to raczej powrót do korzeni.
Ciekawym argumentem za tym, że jest coś takiego jak za dużo play action są Los Angeles Rams, którzy byli drugą najczęściej stosującą PA drużyną w sezonach 2017 i 2019, a w roku 2018 przypadła im palma pierwszeństwa. Choć stosowanie PA poprawia skuteczność ich ofensywy podaniowej, to mniej niż w przeciętnej ligowej drużynie. Czy PA Seana McVaya stało się oczywistością?
Łatwo za to wyróżnić dwie drużyny, które powinny stosować PA znacznie częściej. To Tampa Bay Buccaneers i Jacksonville Jaguars. Odpowiednio 3. i 4. największa różnica między podaniami z PA i bez PA w NFL, jednocześnie w pierwszej piątce najrzadziej wykorzystujących tego typu akcje w lidze.
Co ciekawe Bucs mieli przy tym najdłuższą grę podaniową w NFL – ich przeciętne podanie przemierzało 10,3 jarda w powietrzu. PA pomaga w dalekiej grze podaniowej, bo spowalnia pass rush i daje czas na rozwinięcie dalekich ścieżek. Ciekawe jak będzie to wyglądało w sezonie 2020 z Tomem Bradym. Dalekie bomby to nie jego gra, w przeciwieństwie do play action. O ile w 2019 r. Patriots byli w okolicach ligowych średnich, to w 2018 byli czwartą najczęściej używającą PA drużyną w lidze i odnosili z nich największą korzyść.
Sukcesy Titans i 49ers każą się zastanowić nad kwestiami związku PA i gry biegowej. Na dwóch kolejnych wykresach będziecie mogli zobaczyć ten związek, a właściwie jego brak.
Im bardziej na prawo drużyna tym skuteczniejsza gra biegowa w jardach na próbę, im wyżej tym lepsze efekty play action.
Korelacja w tym wypadku wynosi 0,02, a więc w zasadzie nie istnieje. W przypadku Titans i 49ers faktycznie skuteczna gra biegowa współwystępuje ze skuteczną grą po play action, ale w przypadku Cardinals i, znowu, Ravens dobra gra biegowa nie przekłada się na skuteczne PA. Jets i Dolphins mieli względnie skuteczne PA mimo najgorszej w NFL gry biegowej, a Buccaneers osiągali spore sukcesy w PA mimo słabych efektów w biegach.
Im bardziej na prawo drużyna tym częściej rozgrywała akcje biegowe, im wyżej tym lepsze efekty play action.
Częstotliwość biegów również nie należy do czynników, które w 2019 r. wpływały na skuteczność PA. Korelacja wynosi -0,06, czyli im rzadziej drużyna biegała, tym lepsze play action, ale tak naprawdę taka słaba korelacja to żadna zależność, a jedynie wynik szumów (Ravens).
Warto zauważyć, że Steelers biegali często i nieskutecznie. Z kolei Falcons biegali najrzadziej w NFL, co nie przeszkadzało im w całkiem skutecznej grze po play action, minimalnie poniżej ligowej średniej.
Na koniec pamiętajcie, że nie mierzyłem tu skuteczności PA poszczególnych drużyn, a to, o ile poprawiała się ofensywa podaniowa poszczególnych drużyn, gdy decydowały się na użycie PA.
Panthers mieli 11. największy zysk z PA (+2,3 Y/A) w NFL, ale ich ofensywa podaniowa była tak słaba, że ich 7,6 Y/A po PA było 12. najgorszym wynikiem w NFL. Po prostu bez PA mieli 2. najsłabszą grę podaniową w lidze (5,3 Y/A). Z drugiej strony Cowboys mieli 9 Y/A po play action, co jest 7. wynikiem w NFL, ale ich gra z PA była lepsza tylko o 1,4 Y/A od gry bez PA, co sytuuje ich w tym wskaźniku poniżej ligowej średniej.
Ciekawostki
- Trzy drużyny w 2019 r. notowało ponad 10 Y/A po play action: Titans (12,3), Buccaneers (11,3) i 49ers (11,2)
- Steelers (4,4) i Ravens (5,5) byli jedynymi drużynami, które nie osiągnęły Y/A po PA na poziomie lepszym od 6,5
- Chiefs, mistrzowie NFL, korzystali z PA w 26% akcji podaniowych, ale poprawiało to ich Y/A zaledwie o 0,5 jarda
Zostań mecenasem bloga:
