Niecałe dwa tygodnie temu opisywałem przewinienia, jakie może popełnić ofensywa w futbolu. W podlinkowanym tekście znajdziecie też ogólny opis zasad dotyczących kar, w tym możliwości ich odrzucenia przez poszkodowanych.
Dziś zajmiemy się defensywą. W karach dla obrony występuje termin, którego nie znajdziemy w przypadku przewinień ofensywy. Jest to „automatyczna pierwsza próba”. Po niektórych przewinieniach (będzie to zaznaczone przy ich opisach) ofensywa po odmierzeniu kary otrzymuje niejako „z urzędu” pierwszą próbę. W przypadku innych przewinień kara jest po prostu odmierzana.
Dla przykładu drużyna A ma piłkę na własnym 20 jardzie w sytuacji 3&10. W tej sytuacji następuje 1) offside, 2) illegal contact. W obu przypadkach karą jest pięć jardów, więc drużyna A zacznie następną akcję z własnego 25 jarda. Jednak przewinienie 1) nie niesie za sobą automatycznej pierwszej próby, więc ofensywa zaczyna w sytuacji 3&5, przy przewinieniu 2), gdzie automatyczna pierwsza próba jest elementem kary, ofensywa zacznie w sytuacji 1&10. Warto zwrócić uwagę, że przewinienia bez automatycznej pierwszej próby mogą dać pierwszą próbę, jeśli ilość jardów jest wystarczająca. Dla przykładu offside popełniony w sytuacji 3&3 daje ofensywie pierwszą próbę, bo pięć jardów to więcej niż trzy, które były potrzebne do jej zdobycia (sędzia oznajmi w takiej sytuacji, że pierwsza próba jest „w efekcie” ang. „resoulting first down”, dla odróżnienia od „automatycznej”).
Jeśli w wyniku kary ofensywa miałaby się zbliżyć do pola punktowego na ponad połowę pozostałej im odległości, kara wyniesie połowę dystansu do pola punktowego. Wyjątkiem jest defensywne pass interference, ale o tym zaraz.
Kary podane są według przepisów NFL, chyba że zaznaczam inaczej. Starałem się ułożyć przewinienia według częstotliwości ich występowania.
Offside (spalony)/Neutral Zone Infraction (naruszenie strefy neutralnej)/Encroachment – te trzy kary omówię razem, bo różnice są mało istotne, a kara taka sama. Jest to sytuacja, w której defensywa przekracza linię wznowienia akcji przed snapem. Obrońca, który zorientował się w swoim błędzie przed snapem może się cofnąć za linię, pod warunkiem, że swoim ruchem nie spowodował falstartu ofensywy. Jeśli obrońca, który wystartował za wcześnie, ma otwartą drogę do quarterbacka, sędziowie przerwą akcję, żeby wymierzyć karę. Jeśli jednak sprytny rozgrywający nakaże szybkie wznowienie akcji, pozwolą ją rozegrać, dając ofensywie „darmową akcję” i możliwość ryzykownego zagrania (uda się to świetnie, nie uda to bierzemy karę za spalonego). Kara: 5 jardów.
Defensive pass interference – niedozwolony kontakt przy podaniu obrońcy. Obejmuje wszystkie formy celowego kontaktu fizycznego z reciverem, który uniemożliwia mu złapanie podania do przodu. Żeby zostało orzeczone to przewinienie, muszą zostać spełnione następujące warunki: 1) piłka opuściła ręce quarterbacka, ale nie została dotknięta przez żadnego innego zawodnika (np. przewinienie nie może zostać orzeczone, jeśli ktoś z d-line trąci piłkę), 2) piłka leci w stronę recivera i jest możliwa do złapania, 3) reciver znajduje się za linią wznowienia akcji (patrząc z jego perspektywy). Jest to jedne z najtrudniejszych do oceny przewinień i zasługuje na osobny wpis, który postaram się kiedyś przygotować. Kara: automatyczna pierwsza próba, 15 jardów lub wznowienia gry z miejsca faulu, cokolwiek jest gorsze dla obrony (w NCAA zawsze 15 jardów). Jeśli faul popełniony został w polu punktowym piłka kładziona jest na 1 jard od pola punktowego. W teorii może to skutkować 98-jardową karą, w praktyce zdarzają się kilkudziesięciojardowe.
Illegal contact – wszelki kontakt między reciverem i obrońcą zainicjowany przez obrońcę zanim quarterback wykonał podanie. Obrońca może wypychać i uderzać (ang. „jam”) recivera, o ile znajduje się przed nim i nie dalej niż pięć jardów od linii wznowienia akcji. W praktyce jest to pass interference następujące dalej niż pięć jardów od linii wznowienia akcji, ale przed podaniem. Kara: 5 jardów, automatyczna pierwsza próba.
Holding (trzymanie) – podobnie jak w ofensywie nielegalne jest trzymanie rywala w celu ograniczenia jego ruchów. Zasada ta nie dotyczy oczywiście gracza z piłką. Kara: 5 jardów, automatyczna pierwsza próba.
Illegal use of the hands – analogicznie jak w ofensywie: sytuacja, w której gracz ofensywy atakuje w twarz defensora. Przypadkowy kontakt nie jest przewinieniem, musi zostać utrzymany, a głowa odchylona do tyłu. Kara: 5 jardów, automatyczna pierwsza próba.
Illegal substitution – 12 graczy na boisku. Przewinienie jest oznajmiane, jeśli w momencie snapu na boisku było więcej niż 11 graczy defensywy. Najczęściej wynika to z niedostatecznie szybkiego opuszczenia boiska przez zmienianego zawodnika między snapami. Często quarterback widzący schodzącego powoli przeciwnika zarządza szybki snap, żeby wymusić na rywalu to przewinienie. Kara: 5 jardów.
Roughing the passer – quarterbackowie to największy marketingowy skarb NFL i czy się to komuś podoba czy nie, są specjalnie chronieni przez przepisy. Po pierwsze quarterback nie może być tacklowany powyżej barków i poniżej bioder. Po drugie nie może zostać uderzony, jeśli wypuścił już piłkę w ramach podania, chyba że obrońca nie był w stanie wyhamować naturalnego ruchu (w praktyce oznacza to, że obrońca może zrobić maksymalnie jeden krok między wypuszczeniem przez rozgrywającego piłki z ręki i uderzeniem w niego). Warto zauważyć, że ochrona kończy się, jeśli QB podejmuje akcję biegową lub próbuje blokować dla partnera. Kara: 15 jardów, automatyczna pierwsza próba.
Helmet-to-helmet – uderzenie szczytem kasku w kask innego zawodnika. Liga bardzo mocno stara się wyeliminować to zagranie i często sędziowie orzekają je nieco „na wyrost”. Kara: automatyczna pierwsza próba, 15 jardów odmierzane z linii wznowienia akcji lub z miejsca zakończenia akcji, którekolwiek jest korzystniejsze dla ofensywy.
Face mask – złapanie i szarpnięcie za kratkę kasku. Wyjątkowo niebezpieczne zagranie, które może skutkować urazami kręgosłupa na odcinku szyjnym. Kara: automatyczna pierwsza próba, 15 jardów odmierzane z linii wznowienia akcji lub z miejsca zakończenia akcji, którekolwiek jest korzystniejsze dla ofensywy.
Horse collar tackle – powalenie gracza z piłką poprzez złapanie od tyłu za pady przy szyi. Zakazane po sezonie 2004, kiedy spowodowało poważne kontuzje sześciu graczy, wcześniej legalne i często stosowane w special teams. Kara: automatyczna pierwsza próba, 15 jardów odmierzane z linii wznowienia akcji lub z miejsca zakończenia akcji, którekolwiek jest korzystniejsze dla ofensywy.
Cliping – uderzenie gracza bez piłki z tyłu i poniżej pasa. Kara: 15 jardów, automatyczna pierwsza próba.
Tripping (podstawianie nogi) – jak sama nazwa wskazuje w futbolu nie wolno przeszkadzać przeciwnikowi ani tacklować przez podstawianie nogi. Kara: 10 jardów, automatyczna pierwsza próba.
Delay of game (opóźnianie gry) – celowe powolne ustawianie się, w celu opóźnienia następnego snapu lub powolne wstawianie po tacklu. Może też zostać orzeczone, jeśli obrona odkopnie lub odrzuci piłkę po akcji. Kara: 5 jardów.
Personal foul (przewinienie osobiste) – bardzo szeroka kategoria, która obejmuje wszystkie zagrania stanowiące zagrożenie dla bezpieczeństwa, np. uderzenia po zakończeniu akcji albo brutalny kontakt z przeciwnikiem, który ewidentnie nie bierze udziału w akcji. Kara: 15 jardów, automatyczna pierwsza próba, w niektórych sytuacjach także wyrzucenie z gry winnego zawodnika.
Unsportsmanlike conduct (niesportowe zachowanie) – kolejna szeroka kategoria obejmująca wszelkiego rodzaju niesportowe zachowania, w tym celowe ściąganie kasku. Jest to faul bez kontaktu z przeciwnikiem, wszystkie niesportowe zachowania związane z kontaktem (uderzenia etc.) są faulem osobistym. Kara: 15 jardów, automatyczna pierwsza próba, w niektórych sytuacjach także wyrzucenie z gry winnego zawodnika.
Palpably unfair act – można to przetłumaczyć jako „ewidentnie nieuczciwy czyn”. Jest to w praktyce furtka zostawiona sędziom, z której mogą skorzystać, jeśli uznają, że przepisy nie wynagrodzą odpowiednio drużyny, która została poszkodowana. Przykładem może być sytuacja, w której gracz zmierzający po ewidentne przyłożenie zostanie powalony przez przeciwnika z ławki rezerwowych lub trenera rywali. W takiej sytuacji sędzia może sam zdecydować o ilości jardów kary czy nawet o przyznaniu przyłożenia (a nawet zakończenia meczu walkowerem w futbolu uniwersyteckim). Prawdę mówiąc nie widziałem ani nie słyszałem, żeby ten przepis kiedykolwiek został użyty.
ZOBACZ TEŻ:
Przewinienia i kary, część I: ofensywa
